Coindesk tarafından düzenlenen Consensus 2022 etkinliğinde Yeni Dijital İş Birliğinin Yükselişi adlı oturumda söz alan JUMP’ın kurucusu Jeff Kauffman ve Bright Moments’ın kurucusu Seth Goldstein, bir merkeziyetsiz otonom kurumun inşasında ne gibi temel noktalara dikkat edilmesi gerektiğine dair çerçeve çizdiler. Kauffman ve Goldstein’in konuşmalarındaki satır başları şöyle:
JUMP’ın kurucusu Jeff Kauffman:
- Merkeziyetsiz otonom kurumlar (DAO) oldukça karmaşık bir kavram. DAO kavramıyla ilk kez karşılaşmam bu idealler üzerine kurulu ortaya çıkan kurumlar ve topluluklarla oldu. Bir DAO merkeziyetsiz, otonom ya da bir kurum olmasa bile bu topluluklara ait değerler sistemi oldukça yeni ve özel. DAO belirli değerler üzerinde kurgulanan bir kavram.
- Eğer stratejik olarak bir DAO başlatmak istiyorsanız token arzını yapmakta acele etmemelisiniz. Tabii ki işe hemen token arzıyla başlayan ve işleri çok iyi giden bir sürü DAO gördük. Fakat iyi bir ritim tutturamaz ve ürün, topluluk ve DAO arasında kolektif bir çizgi yoksa, token arzından en iyi sonuçları alabilmeniz mümkün değil. Evet, bir DAO oluşturdunuz fakat sadece beş kişinin elindeki yüzde 30’luk payla tüm yönetim mekanizmasını onların eline bırakabilmeniz olası. Oylama mekanizmasının çok daha iyi işlemesi gerekiyor. Karar vermek için beş kişinin ağzına bakmamalısınız. Çok iyi bir ürününüz ve topluluğunuz olabilir fakat tüm bunları yönetmekte ideal bir sonuca ulaşamayabilirsiniz.
- Ürün, hizmet ya da deneyim fark etmez, kurucu ekiple topluluk arasındaki ilişkinin zayıf bir temelde inşa edilmemesi gerekiyor. Bu, herkesin erişebileceği ideal bir sonuç olmasa da çok daha kalabalık bir toplulukla DAO’yu kuran ekibin ortaya koyduğu kolektif birliktelik oldukça hayati önemde.
Bright Moments’ın kurucusu Seth Goldstein:
- DAO üzerinde çalışan bir NFT sanat galerisi. Projelerimizin büyük bir çoğunluğu özgün sanat eserlerinden oluşuyor. New York’ta görsel sanatçı Tyler Hobbs’la güzel bir iş birliğimiz oldu. Fidenza’dan sonraki ilk işiydi. Bulunduğumuz her bir şehirde hem müthiş Crypto Citizen’larla hem de yetenekli sanatçılarla bir aradayız.
- Bir yıl kadar önce Venice Beach’te bu işe koyulduk. Crypto Citizens adındaki kendimize ait DAO token’larımızı mint ediyoruz. Venice Beach’teki Crpyto Venetians, New York’ta Crypto New Yorkers ve bir ay önce de Berlin’de Crypto Berliners toplulukları Bright Moments’a dahil oldu. Temmuz ayında da Crypto Londoners adındaki bin kişilik topluluğumuza merhaba diyeceğiz. Hem NFT üreten hem de ikincil pazardan NFT toplayan yaklaşık 4 bin üyemiz var. Elbette bu topluluklar DAO’nun bir parçası. Önümüzdeki yıla dek toplamda 10 bin NFT’ye ulaşacağız. Faaliyette bulunacağımız bir diğer şehir ise Kasım ayında Mexico City olacak. Önümüzdeki yıl dört şehri daha ekleyeceğiz.
- Web 3.0’ın özünde mülkiyet kavramı yatıyor. Mülkiyet katmanının herkes tarafından erişilebilir olduğu bir yerden bahsediyoruz. İnternetin ortaya çıkışından itibaren geçen 20 yıllık zarfında bu, bizden gizlendi. New York’taki bir risk sermayedarı ya da Silikon Vadisi’nden çıkma bir girişimin kurucusu gibi sermayeyi doğrudan kontrol eden sihirli eller var. Fakat GameStop örneğinde gördüğümüz gibi kolektif bir duruş, bu kontrol mekanizmasını devre dışı bırakabiliyor.
- DAO’lar özelinde yasal düzenlemelerin nasıl olacağına dair gri bir alan söz konusu. Fiat tabanlı yasal mevzuatların gerçekten merkeziyetsiz işleyen yapıları doğrudan desteklemesi gerekiyor. Yüksek değerli NFT’lere ilgi gösteren ya da satın almak isteyen güvenilir yatırımcılara token vererek bunu bir DAO olarak gerçekleştiremiyoruz.
