Son on yılda, teleskoplar güneş sistemimizin dışında, dış gezegenler olarak adlandırılan binlerce gezegen keşfettiler ve bize kendi dünyamızın ötesindeki olası dünyalara göz kamaştırıcı bir bakış sağladılar. Ancak gelecek nesil teleskoplar, on binlerce dış gezegeni keşfedebilecek güçte olacak. Hatta tıpkı yaklaşan NASA Nancy Grace Roma Uzay Teleskobu gibi daha da fazlasını yapabilecek.
Roma, yeni gezegen adayları bulmak için mikro algılama adı verilen bir yöntem kullanacak. Yöntem teleskobun, çok sayıda yıldıza bakmasını ve bir yıldızın diğerinin önünden geçtiği zamanı dünyaya bakış açımızdan izlemesini sağlayacak. Bu olduğunda, ön plandaki yıldızın yerçekimi, arka plandaki yıldız tarafından yayılan ışığı bükerek, parlaklıkta küçük bir dalgalanmaya neden olacak. Böylece teleskop, bilim insanlarının gezegenlere ev sahipliği yapıp yapmayacağı da dahil olmak üzere ön plandaki yıldız hakkında bilgi edinmelerini sağlayacak.
NASA’nın TESS uzay aracından beklenmedik başarı
2018 yılında göreve başladığı sırada iki yıl içinde 1.600 gezegen bulması hedeflenen uzay aracı TESS, hedeflenen sayıyı aşarak, koyulan hedefi kolaylıkla aştı.Roma Uzay Teleskobu gezegen keşfinde en iyisi olabilir
Bu yöntemle ilgili zorluk, iki yıldızın tam olarak bu şekilde sıralanmasının son derece nadir olması olarak belirtiliyor. Sıralanan iki yıldızı bulmak için teleskopun, bir geçişi diğerinin önünden görme şansını artırmak için milyonlarca yıldızı gözlemlemesi gerekiyor.
Sidney’deki New South Wales Üniversitesi’nde Bilimsel Öğretim Görevlisi olan astrofizikçi Benjamin Montet, konuyla alakalı “Mikromercekleme olayları nadirdir ve hızlı gerçekleşir, bu nedenle birçok yıldıza tekrar tekrar bakmanız ve onları tespit etmek için parlaklık değişikliklerini hassas bir şekilde ölçmeniz gerekir. Bunlar, geçiş yapan gezegenleri bulmak için yapmanız gerekenlerin aynısı, bu nedenle sağlam bir mikro-algılama araştırması oluşturarak, Roman da güzel bir geçiş anketi hazırlayacak” dedi.
Geçiş yöntemi, bir gezegen yıldızın parlaklığında meydana gelen düşüşleri arar. Bu durum bilim insanlarına, aynı verilerden daha fazla dış gezegeni keşfetmek için ek bir yöntem sağlar.
Yöntem, yıldızlara yakın gezegenleri bulmak için en iyisi olarak belirtiliyor. Mikromercekleme ise yıldızlarından uzak gezegenleri bulmak için en iyisi olarak ifade ediliyor.
Cambridge’deki Harvard & Smithsonian Astrofizik Merkezi’nde astrofizikçi olan çalışmanın eş yazarı Jennifer Yee, konuyla alakalı; “Sadece halihazırda alınmış olan mikromercekleme verilerine bakarak binlerce geçiş yapan gezegeni tespit edebilecek olmamız heyecan verici” diyor.
Montet’ten bir araştırma makalesi, Roman’ın mikromercekleme kullanarak 100.000 kadar gezegeni tespit edebileceğini ve transit yöntemini kullanarak daha da fazlasını keşfedebileceğini tahmin ediyor. Uzay teleskobunun en yakın zamanda fırlatılması hedefleniyor.
yıldızın önünden yıldız değil de, gezen geçerse olabilir.