Lisa ve Macintosh, Jobs’un Apple’dan ayrılışı

Apple I’in ardından 1978 yılında Apple Lisa projesi için çalışmaya başlayan Steve Jobs, ekip içi uyuşmazlıklar nedeniyle 1982 yılında Jef Raskin’in düşük bütçeli bilgisayar projesi Macintosh’u üstlendi. Bunun üzerine Lisa ve Macintosh ekipleri arasında hangi ürünün daha önce piyasaya çıkacağına dair bir yarış başladı.

teknoloji çağını değiştiren adam steven paul jobs apple
Apple II Ekibi (en sağdaki Steve Jobs)

Yarışı 1983 yılında Lisa ekibi kazandı ve halka satılan grafik arabirime sahip ilk bilgisayar oldu. Fakat yüksek fiyatı ve az sayıdaki yazılımı nedeniyle başarılı olamadı.

1984 yılında Apple, Macintosh’u piyasaya sürdü ve 1.5 milyon dolar bütçeli “Apple Computer 24 Ocak’ta Macintosh’u tanıtacak. Ve 1984’ün neden “1984” gibi olmayacağını göreceksiniz.” mesajını yansıtan televizyon reklamı hazırlandı. Ridley Scott tarafından yönetilen reklam 22 Ocak 1984’te Super Bowl XVIII’ın üçüncü çeyreğinde yayımlandı.

Bu reklam filmi Jobs’un aslında gelecekte yapmak istediği yeniliklerin ilk adımı ve somut olarak “gerçekliği çarpıtma sahası”nın halka yansıdığı ilk proje olarak adlandırılıyordu. Ayrıca bu reklam Apple’ın başarısının kırılma noktası olarak değerlendirilmekte.

Macintosh, ilk satışa çıktığı zamandaki başarısını zamanla kaybetti. Bunun nedeni yüksek fiyatı ve sınırlı yazılım desteğiydi. Mac’in imdadına ilk PostScript lazer yazıcı olan LaserWriter’ın tanıtımı ve masaüstü yayıncılık paketi PageMaker ile değişti. Bu üç ürünün birleşimi masaüstü yayıncılığı pazarının doğmasını sağladı. Mac, kullandığı grafik arabirimi (GUI) için geliştirilen grafik kapasitesi sayesinde masaüstü yayıncılığı alanında oldukça güçlüydü.

Apple büyümeye devam ederken, şirketin genişlemesini sağlayabilecek bir yönetici aranıyordu. 1983 yılında Jobs, o zamanlar Pepsi-Cola CEO’su John Sculley’i meşhur uzun yürüyüşlerinden birine çıkarttı. Tabi ki gerçekliği çarpıtma sahasını kullanıp “Ömrünün sonuna kadar sadece şekerli su satmak mı, yoksa dünyayı değiştirmek mi istiyorsun ?” şeklinde meydan okuyarak Apple’ın yeni CEO koltuğuna oturttu.

1985 yılına gelindiğinde iki yıl önce göreve başlayan CEO John Sculley ile Jobs arasında bir iktidar mücadelesi başladı. Apple yönetim kurulu Sculley’ye Jobs’ı frenlemesi ve test edilmemiş ürünlere pahalı yatırımlar yapabilme imkanını kısıtlaması yönünde talimat verdi. Jobs bu talimata uymak yerine Sculley’nin liderlik rolünü elinden almayı denedi fakat Sculley darbe girişiminin farkına vararak yönetim kurulunu toplantıya çağırdı. Toplantıda kurul Sculley’ye destek verdi ve Jobs’ın yönetim yetkileri elinden alındı.

Apple çalışanları ve CEO John Sculley bu durum hakkında Steve Jobs için hazırlanan filmde; “Steve, Apple’ı gerçekten bebeği olarak görüyordu. Her ne kadar şirketi kurup büyümesinde en önemli rolü üstlense de Apple artık Steve’in deneme-yanılmaları ya da kişisel zevkleri üzerine gelişemezdi. Buna birinin dur demesi gerekiyordu. Biz de Steve’i durdurmanın tek yolunun bu olduğuna karar verdik.” açıklamasında bulunmuşlardı.

Steve Jobs, yönetim kurulundan sonra yetkileri alınınca Apple’dan istifa etti ve hemen ardından NeXT Computer’ı kurdu.