Genelde Linux‘a ilk başlayacakların en büyük sıkıntısı “Hangi dağıtımı seçmeliyim?” olur. Ama bize göre bundan daha önemlisi; hangi masaüstü ortamını seçecek olmanızdır.
Linux dünyasının en önemli özelliklerinden biri de sınırsız özelleştirilebilir olmasıdır. Bu demek oluyor ki, herhangi bir dağıtımın istediğiniz bölümünü özelleştirebilirsiniz. Bunlardan en önemlisi masaüstü ortamıdır. İster sistemi kurduktan sonra, ister kurmadan önce dilediğiniz ortamı seçebilirsiniz. Kurmadan önce seçeceğiniz ortam size kurulumdan sonra büyük kolaylık sağlayacaktır.
:: 2015’in En Popüler 5 Linux Dağıtımı
Nedir bu Masaüstü Ortamı?
Masaüstü ortamı kısaca sistem açıldıktan sonra sizin muhattap olacağınız kısımdır. Bir sürü ufak programı, widgetı ve değişik uygulamaları beraberinde getirmektedir. Yani tıpkı Windows ve Mac Os‘daki gibi; başlat kısmının, dockun veya klasörlerin bulunduğu “masaüstü”dür.
Android cihazlardaki Launcher uygulamaları, kullanıcı deneyimi açısından çok iyi bir örnek. Linux’daki Masaüstü ortamı da aynı derecede bu deneyimi etkiyor. Bu ortamlar bilgisayarınız kasmasına, donmasına neden olabilir. Aksine akıcılık ve pratiklik olarak fayda da sağlıyabilir.
Bilgisayarın grafiksel arayüzle kullanılmasını sağlayan bu ortamı, düzgün seçmekte fayda var.
Peki hangi ortamı niye seçmeliyiz? Gelin, bu konuya yakından bakalım.
1. KDE
Kde; Linux’ dünyasının en eski masaüstü ortamıdır. 1996‘da ilk defa grafiksel masaüstü deneyimini yaşamak istiyen bir grup geliştirici tarafından kullanıma sunuldu. İlk çıktığından beridir bir sürü yol katetti.
Kde’yi modern sistemlerde çok hızlı ve güçlü buluyoruz. Bunun sebebi kendi uygulama ailesiyle geliyor olması. Kde ile farklı uygulamalar da kullanabilirsiniz. Bu konuda hiç bir engel yok.
Qt tabanlı olan Kde bir masaüstü ortamının sunması gereken bütün özellikleri bize sunuyor. Ama Windows’a biraz benzemiyor da değil.
Sonuç olarak Kde bütün ihtiyaçları karşılıyor ve çok modern bir deneyim yaşatıyor. Eğer donanımınız uygunsa size ilk olarak Kde’yi kullanmanızı tavisiye ediyoruz.
Dağıtımlar: Kubuntu, Linux Mint, OpenSUSE, NetRunner
{pagebreak::2}
2. Unity
Gnome tabanlı olan Unity, Canonical şirketi tarafından geliştiriliyor. Canonical şirketi Unity’yi en başında netbooklar için tasarlamıştı. Daha sonra Gnome 3′ün çıkmasıyla bütün platformlarda çalışabilen bir masaüstü ortamına ihtiyaç olduğu düşündüler. Şirket Unity’yi bütün platformlarda kullanılabilir bir hale getirdi.
Bize göre Unity; yeni başlayanlar için biçilmiş kaftan. Kullanımı inanılmaz kolay ve hiç yormuyor. Ayrıca kafa karıştıran hiç bir bölümü de yok.
Dağıtımlar: Unity sadece Ubuntu‘da kullanılıyor.
{pagebreak::3}
3. Cinnamon
Aslında Gnome türevi olan Cinnamon, Linux Mint‘in ekibi tarafından geliştiriliyor.
Cinnamon’un amacı Gnome 3 ün farklılaşan arayüzünden memnun olmayan kişileri kendine çekmekti. Bu doğrultuda Gnome’u en ufak ayrıntısına kadar modifiye ettiler. Sonunda karşımıza bize çok yabancı olmayan ve kullandıkça kendini sevdiren bir masaüstü ortamı çıktı. Ayrıca çoğu kişi Linux Mint‘in başarısını, Cinnamon‘a bağlıyor.
Kullanımı çok kolay olan Cinnamon, Gnome’un temel uygulamalarını kullanıyor. Bu da olası uyumluluk sorunların önüne geçmesini sağlıyor. Linux’da tecrübesi az olanlara, Cinnamon’u denemelerini kesinlikle öneriyoruz.
Dağıtımlar: Linux Mint
{pagebreak::4}
4. Gnome
Diğer büyük masaüstü ortamımız da Gnome. Aslen Gnome, 1999 yılında basitlik ve sadelik üzerine tasarlanmış olsa da, vesiyon 3‘e geçtiklerinde Linux dünyası bu amaçtan vazgeçtiklerini anladı. Çünkü Gnome 3 bütün alışkanlıkları yıkarak bomba gibi geldi. Bunun yanında çoğu eski kullanıcısını kaybetti. Artık Gnome kendini yeniliğe ve modernliğe adadı. Bu durumdan şikayetçi olan çoğu kullanıcı MATE’i kullanmaya başladı.
Gnome’un kullanıcı deneyiminden bahsedicek olursak; aynı Kde gibi full-featured denilen, tam kapsamlı bir masaüstü ortamı. Kullanımı çok kolay ve rahat. Başlarda zor gözüksede hemen alışıyorsunuz. Öte yanadan Gnome’un kötü tarafları yok değil. Emin olun daha önce kullandığınız hiç bir masaüstü ortamına benzemiyor. Bize göre bu bir kötü taraf çünkü Gnome’a ön yargıyla yaklaşmanızı sağlıyor.
Sonuç olarak Gnome; yenilik, hız ve modernlik istiyenlerin damak zevkine uyacaktır.
Dağıtımlar: Fedora, Ubuntu Gnome
{pagebreak::5}
5. Xfce
En hafif ve neredeyse en eski masaüstüstü ortamı olan Xfce 1996‘dan beri bizlerle. Bu kadar köklü olmasının avantajı olarak tam bir masaüstü ortamı olmayı başarmış. Gelişmeye de devam ediyor.
Temasız ve tamamen saf halini kurmaya kalkarsanız Windows 95 vari bir ortam sizi karşılayacaktır. Bunun yanında Xfce bizlere sınırsız özelleştirme imkanı sunuyor. Eğer biraz onunla vakit geçirirseniz istediğiniz gibi modern bir görünüme kavuşturabilirsiniz. Aslında bunu yapmanıza gerek yok çünkü çoğu yeni dağıtımı yüklediğinizde karşınıza halihazırda modern ve şık bir ortam çıkacaktır.
Tamamen bağımsız olan Xfce‘nin diğer masaüstü ortamlarıyla bir bağı yok. Tıpkı Gnome gibi kendine ait programlarla birlikte geliyor (Dosya yöneticisi olarak; Thunar, Metin editörü olarak; Leafpad gibi).
Çoğu kişinin favori masaüstü ortamı olan Xfce gayet hızlı ve hafif. Linux’a yeni başlayanlara kesinlikle öneriyoruz.
Dağıtımlar: Xubuntu, Linux Mint, Linux Lite, Manjaro
Android = Launcher
/
Linux = Masaüstü ortamı
Güzel
Biraz güncellikten yana olup Pantheon masaüstü ortamına da değinseydiniz. Elementary OS ile gelen bu güzel masaüstü ortamını çok seven olacaktır. Yeni başlayanlar için ise en kolayıdır.
Cinnamon…
Zaten 5 tane masaüstü ortamı var toplasan. Neyini derledin? 😀
Katılıyorum pantheon en şık masaüstü bence
windowsa benziyor nedir ya. Windowsun birçok şeyi KDE masaüstü ortamından aldığı söylenir.
en iyisi windows ya gerisi hikaye…..
Linuxkullanmiyorum fakat bliorum muhabbeti. Ve haber cok aciklayici yol gosterici olmus. Haberi bildgn begendim. Eline saglk
Lxde nerde
Efsane LXDE nerde?
Cinnamon en iyisi
ELEMENTARY OS FREYA cok iyi sade ve sık OSX gibi onuda ekleyebilirdiniz.
uzun bir aradan sonra flash belleke linux mint kde kurdum onu kulanıyordum. şimdi bide cinnamon deneyelim.
Hala yeni başlayan var mıdır acaba?
Kde devri hala kapanmadı mı ? Elimizde sade ve hızlı "Mate" ve modern, gelecek vaadeden bir "Cinnamon" varken..
Yıl 2016 ve çok şey değişti. Xfce kullanan kalmadı artık. Onun yerine Mate var.. Kde'nin de lafı pek geçmez oldu. Elimizde sade, kullanışlı, hızlı Mate ve modern, gelecek vaadeden Cinnamon gibi iki nimet varken Kde gibi abartılı şekilde gösterişe odaklanmış kafa karıştırıcı bir ortama gerk var mı..
Harbiden mal olmalısınız. Cinnamon GNOME tabanlı olsaydı Linuxmint GNOME sürümünüde sunardı, aslında Cinnamon MATE tabanlıdır. MATE'e bir baksanız ne kadar benzediğini görürsünüz. AŞŞIRRRI benziyor.
Hadi hortlatayım konuyu 🙂 Aslında mesele sadece daha şık, daha hızlı yada modern olması değil. Mesele bilgisayarınızla ne yaptığınız. Örneğin dosya öz niteliklerine çok sık ve hızlı bir şekilde erişime ihtiyaç duyuyorsanız Dolphin ihtiyacınıza cevap verebilecek nadide bir varsayılan dosya tarayıcıdır o da KDE – Plasma ile ön tanımlı gelir. Yazılım işi ile uğraşıyorsanız ve sıklıkla kodlar yazıyorsanız Gnome bu işiniz için oldukça kullanışlı olacaktır hele bir de Fedora ile kullanıyorsanız tadından yenmez. XFCE’de, LXDE’de ve diğer tüm masaüstü ortamlarının da yoğunlaştığı daha doğrusu yoğunlaşmak demeyelim de öne çıkacağı bir kullanım alanı vardır diyelim. Çünkü tüm masaüstü ortamları genel kullanıma yoğunlaşırlar fakat bazı amaçlarda daha kullanışlı olarak öne çıkarlar. Mesele bu işte, siz ne yapmak istiyorsunuz? Şans verip deneyin, kullandığınız amaca yönelik hangisi daha sezgisel geliyorsa onu kullanın. Birinin diğerinden daha iyi olması gerekmiyor fakat kullanışlılık söz konusu olduğunda bu değişken bir durum oluşturuyor çünkü kullanışlılığın değişkenleri çok fazla 🙂 Uzun süre Fedora + Gnome kullandım, o sıralar yazılım işlerim yoğunluktaydı. Ardından bir süre Kubuntu (KDE) kullandım ve şimdi de KDE Neon kullanıyorum çünkü artık işlerim ağırlıklı olarak grafik tasarım üzerine yoğunlaştı. Dolphin olmazsa olmazım 🙂 Sadece CorelDraw için sanal makinede bir Windows 10 bir de MacOs tutuyorum hepsi bu.