Google, uzun süredir beklenen YouTube videoları AV1 kodek altyapısı için ilk adımı attı. Bu anlamada Google, YouTube videoları için özel olarak geliştirdiği işlemci ile karşımıza çıktı. Görüntü işleme yongası (VCU) olarak adlandırılan bu donanım, aslen kodeklerin çok daha hızlı bir şekilde çözülmesini sağlayacak.

Yeni işlemci sayesinde videolar çok daha hızlı bir şekilde yüklenecek. Aynı zamanda bu görüntü işleme birimi, videoların geniş bant internet bağlantısını etkilemesinin de önüne geçiyor.

YouTube için AV1 kodek desteği geliyor

Bu yeni işleme birimi şu an için VP9 kodek desteğine sahip. Ancak YouTube için asıl beklenen VP9’un yerini almaya hazırlanan AV1 kodek desteği. Baş yazılım mühendisi Jeff Calow, YouTube bloguna verdiği röportajda, yeni işlemcinin AV1 kodek desteğine de kavuşacağı müjdesini verdi.

Callow’a göre pandemi döneminde video izlemelerin yüzde 25 artması Google’ı bu yola itti. Yine verilere göre bu dönemde YouTube canlı yayınları yüzde 45 oranında arttı.

YouTube’un VP9 kodek kullanmaya başlaması da işlemci ihtiyacını tetiklemiş görünüyor. Bu yeni kodeğin kodlamasının ise beş kat daha fazla hesaplamaya ihtiyaç doğurması, Google’ı yeni bir görüntü işleme birimi oluşturmaya itti.

Video kodlama işlemcisi Google için ilk değil. Buna karşın teknoloji devi ilk defa bu donanımla verimliliği bu kadar artırdı. Beş yıldan daha uzun süredir bu proje üzerinde çalışan yazılımcılar, son işlemciyi ise 2020’de pandemi ihtiyaçlarını karşılamak için geliştirmeye başladı. Peki ama bu yeni işlemci biriminin desteklemesi beklenen AV1 kodeği nedir?

AV1 kodek, hali hazırda kullanılmakta olan VP9’un yerine geçecek. Google HEVC kodekleri yerine lisans ücreti ödemediği VP9 kodeğini tercih ediyor. Allience for Open Media konsorsiyumu tarafından 2015 yılında geliştirilen AV1‘de bu lisanslama ücretlerinden muaf.

Netflix, 2017’de yaptığı testlerde  720p’de AV1 VP9’dan %25 daha verimli. Facebook ise 2018’de sıkıştırma oranına göre bir kodek testi yaptı. Yapılan bu testlerde de AV1, tüm rakiplerinin üzerinde bir performans sergiledi. Yine Moscow State Üniversitesi testlerine göre de AV1 kodeği, VP9’dan yüzde 22, HEVC’ten yüzde 30 daha verimli sonuçlar elde etti.

Yeni Video kodlama işlemcisi (VCU) ne işe yarayacak?

Jeff Callow’a göre video kodlama işlemcisi Google için önemli bir adım. Bu işlemciler, geleneksel işlemcilerden farklı çalışıyor. YouTube videoları için öncelikle sunucuya yükleniyor. Ancak izleyiciler videoları TV, cep telefonu, tablet, bilgisayar gibi farklı cihazlarda seyrediyor.

Her platform için görüntüyü yeniden sıkıştırıp farklı şekilde kodlamak için bu birimler kullanılıyor. Callow’a göre bu geleneksel bir işlemciyle yaptığınızda bu yükün altından kalkması çok zor. VCU ise sadece bu iş için üretildiği için daha verimli bir şekilde görüntü işleyip sıkıştırıyor. Geleneksel sunucularda yazılım çalıştıran önceki YouTube sistemine kıyasla yeni VCU bilgi işlem verimliliğinde 20-33 kata kadar iyileştirmeler sağladı.