Ülkemizde ve dünyada engelli bireylerin toplumun bir parçası olarak hayatlarına devam edebilmeleri için birçok çalışma yürütülüyor. Fakat sayılara, verilen hizmete ve verimliliğine bakıldığı zaman bu destek çalışmalarının oldukça yetersiz kaldığını görebiliyoruz.
Tabii bunun bir diğer sebebiyse toplumsal farkındalığın oldukça düşük olmasıyla ortaya çıkıyor. Örneğin işitme engelli olmayan insanların neredeyse hiçbiri işaret dilinde selam vermeyi bile bilmiyor. Fakat 21. yüzyılın beraberinde getirdiği teknoloji sayesinde bu açığı akıllı cihazlar ve özel geliştirilmiş uygulamaları kapatıyor.
Engelli bireylerin kullanabileceği uygulamalar
Günümüzde gelişen teknoloji ve yazılım alanında yaşanan ilerlemeler yalnızca bizlerin değil, engelli bireylerinde hayatını oldukça kolaylaştırıyor. Birbirinden farklı onlarca engele hitap eden bu uygulamaların kullanıcı sayısı da her geçen gün artış gösteriyor. Biz de en çok kullanılanları bir araya getirdik.
Telefon Kütüphanesi
Türk Telekom tarafından geliştirilen bu uygulama, 10 yıl önce kitapların sesi olmaya başladı. Başlangıçta yalnızca arayarak ulaşabileceğimiz bir platform olarak karşımıza çıkan Telefon Kütüphanesi’ne artık uygulaması üzerinden erişebiliyoruz. Bu sayede 50 farklı kategorideki 2 bin’i aşan sesli kitaba ulaşabiliyoruz.
BlindSquare
BlindSquare, görme engelli bireyler için geliştirilen en iyi GPS özellikli uygulamalar arasında yer alıyor. 300 metrelik bir alan içerisinde köşedeki kavşaktan hemen yanınızdaki eczaneye kadar nelerin olduğunu sizinle anlık olarak paylaşıyor. Bu sayede görme engelli bireylerin bağımsız bir şekilde yolculuk edebilmesini kolaylaştırıyor. İngilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca, Arapça’nın yanı sıra Türkçe dil desteği de sunuluyor.
Sesli Adımlar
Sesli Adımlar, kullanım mantığı olarak BlindSquare’e oldukça benziyor. Fakat burada asıl sunulan şey, kapalı alanda görme ve işitme engelli bireyleri yönlendirebiliyor. 8 ülke ve 20 şehirde kullanılabilen uygulama ayrıca İTÜ ve Boğaziçi üniversitelerini ve pek çok AVM’yi destekliyor. En çok beğenilen özelliğiyse, acil durumlarda kullanıcıyı direkt olarak tahliye noktasına yönlendiriyor.
Be My Eyes
Be My Eyes uygulaması diğerlerinden önemli bi noktada ayrışıyor. Dünyanın çeşitli yerlerinden gönüllü insanlar, tek bir tuşla kendilerinden yardım isteyen görme engelli bireylerle videolu görüşme içerisine giriyor ve yardımcı oluyor. Şu an için yalnızca iOS tarafında bulunan uygulamanın gönüllü kullanıcı sayısı 550 bini geçmiş durumda.
KNFB Reader
KNFB Reader, yazılı metinleri tek tuşla algılayarak sesli okuma moduna dönüştürüyor. Uygulama içerisinde bulunan Görüş Alanı Bildirimi, Otomatik Sayfa Algılama ve Eğim Kontrolü gibi özellikler sayesinde kullanıcıların mektup, reçete veya ders kitaplarını kolayca tarayabileceği seçenekler sunuyor. İngilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca ve İspanyolca’nın yanında Türkçe dil desteği de bulunuyor.
Hayal Ortağım
Turkcell tarafından özel olarak geliştirilen bu uygulama birden fazla özelliği çatısı altında topluyor. Kullanıcılar uygulama içerisinde betimleme özelliğine sahip yüzlerce film bulabileceği gibi, güncel haberler ve köşe yazılarını da takip edebiliyor. Ayrıca GETEM gibi pek çok sanal kütüphaneye bağlanarak binlerce sesli kitaba ulaşabiliyorlar. Buna ek olarak kapalı alan yardım asistanı da bulunuyor. Bu sayede örneğin bir AVM içinde yanından geçtiğiniz mağazayı size bildirebiliyor.
Google Lens
Google Lens sayesinde mobil cihazlardan çekilen fotoğraflar aracılığıyla arama yapabiliyoruz. Örneğin fotoğrafını çektiğimiz bir caddenin, tablonun veya bir mağazanın vitrinindeki ürünün hakkındaki bilgilere ulaşabiliyoruz. Ayrıca uygulama, tercihe bağlı olarak bunu sesli veya yazılı olarak bize sunabiliyor.
CEYD-A
CEYD-A, Türkçe sesli komutları tanıyabilen ve konuşabilen en popüler mobil sesli asistanlar arasında yer alıyor. Siri, Cortana ve Google Now’da oldukça benzeyen bu sesli asistan, trafik ve hava durumu veya güncel haberlere ulaşabiliyor. Aynı zamanda cihazımızın fotoğraf çekmesini sağlayabiliyor.
uSound
uSound, işitme kaybı olanlar için, işitme cihazlarının çalışma aralığını optimize etmek adına oldukça önemli bir yere sahip. Bu uygulama sayesinde ortamlara göre ses kalitesini ve hacmini ayarlayabiliyor, beğendiğimiz filtreleri uygulayabiliyoruz.
Sesli Hesap Makinesi
Sesli Hesap Makinesi, profesyonel mekanik bir versiyonunun yapabildiği tüm işlemleri yapıyor. Örneğin dilerseniz basit matematik veya logaritma, üslü sayılar, faktöryel işlemler ve trigonometri hesaplamaları yapabiliyor. Aynı zamanda Dolar ve Euro gibi para birimlerini TL’ye çevirebiliyor.
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı unutmayın!
Milli Kütüphane tarafından geliştirilen Konuşan Kitaplık ve Microsoft Seeing A I programları da sayılabilir. Emeklerinize sağlık.