Dikkat edin ya da etmeyin, logolar firmaların en önemli noktalarıdır. Çünkü günümüzde logolar, firmanın isminden çok firmanın kişiliğini ve geçmişini de temsil eder. Örneğin birçok harf tek başına bir şey ifade etmezken i, b ve m harflerinin yan yana gelmesi teknolojiyi, bilgisayarları çağrıştırır.

Bunun en güzel örneklerinden biri olan Nike’ın işareti, üniversitelerde ders kitaplarında okutulmaktadır. Nike’ın dünya çapındaki hiçbir mağazasında, mağazanın ismi yazmaz. Fakat herkes bu logoyu gördüğü zaman aklında Nike ismi gelir.

Günümüzün teknolojisinde ise ısırılmış bir elma logosu size çok büyük anlamlar verebilir. Bir elma logosu size güzel bir tasarım, son teknoloji, yenilikçi ürünler gibi anlamlar verebilir. 

Popüler dünyada firmaların ürünlerinde firmaların logoları yer alıyor. Bu sebeple firmalar, logolarıyla sizlere birçok bilgiyi baştan veriyor. Peki bu logolar, günümüzdeki hallerine gelene kadar nasıl aşamalardan geçti, ne gibi değişikliklere uğradı merak ettiniz mi? Bu yazımızda teknoloji ağırlıklı çok iyi bildiğimiz, logolarını dünyanın her yerinde gördüğümüz 19 firmanın logolarının nasıl son hallerine geldiğini tanıtacağız.

Logoların ilk ve son hallerinin yanı sıra logoların hikayelerini de yazımızdan okuyabilirsiniz. Yazıyı okumadan önce kendinize bir içecek hazırlayıp rahat etmeye bakın. Çünkü okuyacağınız yazı yüz yıllık firmaların önemli kararlarını ve logoların oluşma süreçlerini anlatarak sizi geçmişten günümüze bir yolculuğa çıkaracak.

Apple

  

Teknoloji dünyasının son zamanlarda en çok konuşulan firması olan Apple ile başlayalım dedik. Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne üçlüsünün ortaklığıyla 1976 yılında kurulan Apple, günümüzde kullandığı logodan çok daha farklı bir logo kullanıyordu. Isaac Newton‘ın yer çekimini bulmasını sağlayan ünlü elmayı temsil eden bir logosu bulunan Apple firması, bu logoyu çok kısa bir süre kullandı.

1976’da yani kurulduğu sene Steve Jobs, Rob Janoff‘u işe aldı ve Rob’dan çok daha basit bir logo tasarlamasını istedi. Rob’un yaptığı sade elma logosu, içerisinde gökkuşağı renklerini içeriyordu. Steve Jobs tarafından beğenilmesinin yanında kullanıcılar tarafından da oldukça sevilen ve görüldüğü zaman güven veren bir logo haline geldi. Apple’ın bu logosunun içinde neden gökkuşağı renklerinin olduğu ise bilinmiyor. Bazı rivayetlere göre ünlü matematikçi Alan Turing‘in homoseksüelliğini yansıtıyor. Fakat Apple içerisinde bu iddiaları reddedenler de var.

Bu logo 1976 yılından 1998 yılına kadar kullanıldı. Daha sonrasında tasarlanan gümüşe yakın renkteki Apple logosunu, günümüzde de halen kullanılmaya devam ediyor. Özellikle bu logo, iPhone veya iPad’in açılışında karşımıza çıkıyor.

{pagebreak::3}

Shell

Ünlü petrol firması Shell, kurulduğu yıl olan 1900 yılında yatmış bir şekilde deniz kabuğu logosu kullanıyordu. Bilmeyenler için belirtelim; Shell, Türkçe’de deniz kabuğu demek. 1900’ün getirdiği teknoloji sebebiyle siyah beyaz olan bu logo, 4 sene sonrasında yani 1904’de Shell’in şimdiki logosunun temellerini atmış oldu.

1909 yılında siyah arka fondan kurtulan Shell, bu logoyu 21 yıl kullandı. Günümüzde kullanılan sarı kırmızı renklerine kavuşması ise 1948 yılında gerçekleşti. Bu yıl tasarlanan logo ayrıca deniz kabuğunun üzerine de ilk defa Shell yazısını taşıdı. 1955 yılında ise sarı kırmızı Shell logosu oldukça modern bir hale geldi. Firma 1961 yılında kırmızı fon rengi kullansa da 10 sene sonrasında uzun bir süre gördüğümüz üstte deniz kabuğu, altında Shell yazılı logoya geçti. 95 yılında ise tekrar sarı kırmızı formata döndü.

Şimdilerde ise Shell, tekrar logosundan ismini atmış durumda. Sadece deniz kabuğu simgesini kullanıyor. Çünkü artık dünyanın neresine giderseniz gidin, bu deniz kabuğu işareti Shell benzin istasyonlarını çağrıştırıyor.

{pagebreak::4}

Xerox

Xerox’un bir diğer adı olan Haloid firması, 100 yılı aşkın bir geçmişe sahip. Bu sebeple de firma ilk kurulduğu yıl olan 1906’da Haloid isminin bulunduğu meşaleli logosuyla piyasaya çıkmış. Ardından 1938’de logo büyük bir değişim yaşamış. Aynı yıl içerisinde firma, Chester Carlson‘ın bulduğu xerography teknolojisi sayesinde dönüm noktası yaşamış. Günümüzde fotokopi olarak bildiğimiz bu teknoloji Haloid firmasını bir anda uçurmuş.

Bu sebeple de firma 10 yıl sonra tasarladığı logoda, yani 1948 yılında firmanın ismini Xerox olarak kullanmış. Bir yıl sonra logo küçük bir değişime uğrasa da Xerox isminin ön plana çıkmasından dolayı 1958‘de Haloid Xerox olarak yeni bir logo tasarlanmış. Fakat xerox isminin ağır basması sebebiyle  bu logonun da ömrü sadece 3 yıl olmuş. 

1961 yılından 2004 yılına kadarsa Xerox firması sürekli aynı logo tarzı üzerinden minik değişiklikler yapmış. Hatta en büyük değişikliğin Xerox yazısının maviden kırmızıya dönmesi diyebiliriz. Köklü değişiklik ise 2008 yılında yaparak günümüzde kullanılan üstünde x bulunan toplu logoyu kullanmaya başlamış.

{pagebreak::5}

BMW

BMW’nin bir kısaltma olduğunu herkes bilir. Açılımı Bayernische Motoren Werke AG (Bavarian Motor Work – Bavyeralı Motor Fabrikası) olan BMW’nin ilk logosuyla günümüzdeki logosu arasında rötüştan başka hiçbir fark yok diyebiliriz. Bu sebeple ünlenmiş olan BMW logosunun ortasındaki mavi beyaz renkler ise aslında Bavyera bölgesinin bayrağını simgeliyor.

Uçak motoru işiyle başlayan BMW’nin yine bu logoyu seçmesindeki sebep de renklerinin gökyüzünü simgeliyor olması. Çok sonraları araba işine girip başarı yakalasa da esas logosunu asla değiştirmedi.

Sadece 70 ve 80’li yıllarda ilginç bir logoya bürünen BMW, 1954’den beri de günümüzde kullanılan logosuna benzer bir logo kullanıyor.

{pagebreak::6}

Nike

Nike bir teknoloji firması değil fakat günümüzde kullandığı teknolojik kıyafetleriyle ve ayrıca kıyafey üretme konusundaki başarılı teknolojisiyle de bu listedeki yerini hak ediyor. Nike’ın ünlü tike benzeyen logosu, firmanın ilk kurulduğu tarih olan 1971’den beri kullanılıyor.

Bu işaretin üzerine el yazması şeklinde Nike yazılı olan bu firma, o yılın parasıyla 35 dolar karşılığında Caroline Davidson’a tasarlatmıştı. Oldukça ucuza malolan logosnun içinde bulunan tik, artık belki de milyon dolarlar edecek dereğe sahip. Bu sebeple Nike’ın oldukça şanslı olduğunu söyleyebiiriz.

1978 yılında kalın ve büyük harflerle NIKE yazıp, yazıyı işaretten ayıran Logo, 1985‘deki haliyle de çok uzun bir süre kullanıldı. Şimdilerde ise Nike logosunda firmanın ismini bulmak imkansız. Çünkü 35 dolara yapılan logonun içerisinde bulunan o tik, artık milyar dolarlık bir firmayı tek başına temsil ediyor.

{pagebreak::7}

IBM

Güçlü bilgisayar sistemleriyle dikkat çeken IBM, birkaç kez isim değiştiren bir firma. İlk olarak 1888 yılında International Time Recording Company olan firma, logosunda da isminin baş harflerinden oluşan ITR Co.’yu kullanıyordu. 1911 yılında firma isim değişikliğine giderek Computing-Tabulating-Recording Company ismini aldı. Bu sebeple de logosunu üçüncü kez değiştirdi ve CTR Co. halini aldı.

Firmanın bu ismi kullanması da çok uzun sürmedi. 13 sene sonra, yani 1924’de firma günümüzde kullandığı isme kavuşup International Business Machines Corporation oldu. Küre şeklinde tasarlanan logoda da ismin tamamı yer aldı, hiçbir kısaltma kullanılmadı.

1947 yılında kısaltma kullanılmasına karar verildi ve IBM harflerinden oluşan ilk logo tasarlandı. İçi boş olan logo, 1956 yılında içini doldurdu. 1972 yılında ise günümüzdeki hali olan kesik çizgili logoya kavuştu. Bizim neslimiz de IBM’i bu logoyla biliyor.

{pagebreak::8}

Canon

Canon firması da ismini değiştiren firmalardan biri olarak yer alıyor. Firma, 1934 yılında kurulup ilk kamerasını ürettiği zaman firmanın ismi Kwanon’du. Bu da Budist merhamet tanrısı anlamına geliyordu. Logo da 1000 kol ve ateşe sahip tanrıyı simgeliyordu. Ancak bu bu logonun kullanımız bir seneden kısa sürdü. Aynı yıl içerisinde firma sadece Kwanon yazılı bir logoya geçiş yaptı. 

Fakat bu da bir yıl sürdü çünkü firma 1935 yılında ismini Canon olarak değiştirdi ve bu şekilde patentledi. İnce fonta sahip logo, 1953 yılında fontu biraz daha kalınlaştırdı ve günümüzdeki sitilne bürünmüş oldu. 3 sene sonra da logo daha fazla kalınlaştırıldı. Çok kısa süre içerisinde toplamda 5 kez logo değiştiren Canon, bu süreden sonra ise tam bir istikrar abidesi oldu.

1956 yılında oluşturulan kalın Canon logosu, halen günümüzde kullanılıyor. Basit ama efsaneleşmiş bir logo diyebiliriz.

{pagebreak::9}

Google

Google ilk kurumsal logosuna 1998 yılında kavuştu. 1996 yılında Stanford Üniversitesi öğrencileri Larry Page ve Sergey Brin tarafından geliştirilen arama motoru olan Google, 2 yıl sonra kurumsallaşarak ilk logosuna kavuştu. Bu ilk logoda en önemli fark, ilk harf olan G’nin yeşil olmasıydı. Sergey Brin tarafından yapılan bu ilk logo, ücretsiz grafik programı olan GIMP ile geliştirilmişti.

Aynı yıl tasarlanan diğer logoda G harfi maviye dönüştürülüp günümüzdeki renklerine kavuşmuş olsa da sonuna tıpkı Yahoo’daki gibi ünlem işareti almıştı. Bu logonun kullanımı da bir seneden kısa sürdü. Üçüncü ve son logo halen günümüzde kullanılıyor.

Ünlem işareti atılan bu logo, 1999 yılında Stanford Üniversitesi Sanat Danışmanı Profesörü Ruth Kedar tarafından tasarlanmıştı. Günümüzde de Ruth Kedar’ın eseri olan logo kullanılıyor. Tabii Google’ın özel günler için tasarladığı Doodle’ları da ayrı bir kenara koymak lazım.

{pagebreak::10}

Kodak

Bir dönemin efsane firması olan Kodak, günümüzde iflasın eşiğinde olmasıyla gündeme gelse de firmanın yeri her zaman ayrıdır. 1907 yılında kurulan Kodak, bir yuvarlark içinde firmanın tam adının baş harflerini barındırıyordu. Uzun bir süre bu logoyu kullanan Kodak, 1935 yılında siyah çerçeveli dikdörtgen içine sarı kırmızı logoya kavuştu. 1960 yılında değişik bir tasarım deneyen Kodak, bir kağıdın kıvrılmış görüntüsünü kullandı. 

1971 yılında ise K simgesinin de bulunduğu ve içinde Kodak isminin tam olarak yazdığı logoya geçen Kodak, çok uzun süre bu logo stilini kullandı. Hatta günümüzde bir Kodak denince ilk akla gelen logo olduğunu söylemek doğru olur. 1987 yılında bu logo sadece font değişikliğine gitti. Oval hatlara sahip olan yeni fontuyla Kodak, aynı logoyu kullanmaya devam etti.

1996 yılında ise efsaneleşen logo yerini sadece Kodak yazısına bıraktı. Kırmızı düz Kodak yazısı, 2006 yılında fontunu daha oval hale getirdi. 6 yıldır da bu logo kullanılıyor. 

{pagebreak::11}

Microsoft

Bill Gates efsanesinin firması Microsoft, teknoloji dünyasının en önemli firmalarından biri. Windows işletim sistemleri şu an tüm dünyada en çok kullanılan işletim sistemi durumunda. Bill Gates ve arkadaşı Paul Allen tarafından geliştirilen BASIC kodlar sonrası kurulan firma ilk olarak Micro-Soft adını taşıyordu.

Aynı yıl aradaki tireyi kaldırıp kelimeleri birleştiren firma, yeşil üzerine soluk sarı renginde Microsoft yazısından oluşan logoyu tasarladı. Bu logonun en büyük farkı içerdiği O harfinin farklı tasarlanmasıydı. Microsoft çalışanları bu O harfine Blibbet ismini verdi. Türkçe karşılığı olmayan Blibbet, firma içerisinde popülerleşti ve Microsoft’un kafeteryasındaki double cheesburger‘ın adına Blibbet Burger demeye başladılar.

1987’de gelen yeni logo, hem yeni bir font getiriyor hem de blibbet’ı ortadan kaldırıyordu. Firma içerisinde çalışanlar “Save the Blibbet” yani “Blibbet’i kurtar” kampanyası başlatıp logodaki Blibbet’in tekrar gelmesine çalışsa da yeni logonun önüne geçemediler. Yine de yeni logoda bulunan “O” harfi diğer harflere göre farklı tasarlanmıştı. Scott Baker tarafından tasarlanan bu logo, “O” harfinin kesik olmasından dolayı Pacman logo olarak da anılmaya başlandı.

1994 ve günümüzde kullanılan 2008 yılında yapılan logoya sadece slogan eklendi. Onun dışında 1987 yılında yapılan logo, aynı font, aynı haliyle halen kullanılmakta. 

{pagebreak::12}

Volkswagen

Almanca’dan Türkçe’ye çevrimi “Halk Arabası” olan Volkswagen, pek çok kişi tarafından biliniyor olsa da bilmeyenleri şaşırttığı bir geçmişe sahip. Çünkü Volkswagen, Adolf Hitler’e bağlı bir araba firmasıydı. Hitler’in yükselişinden önce Alman ekonomisinin kötü olmasından dolayı insanlar pek araba almıyorlardı. Fakat 1933‘de Hitler, Auto Show’da pahalı olmayan bir araba konsepti üzerine düşünmeye başladı.

1934 yılında Ferdinand Porsche, Hitler’le tanışır ve ona isteklerine özel bir araba tasarlayacağına dair söz verir. Bunun üzerine Hitler 1937 yılında Volkswagen firmasını kurar ve bir yıl sonrasında Walburg’da Hitler tarafından ilk fabrika hayata geçer. Porsche’nin tasarladığı arabaları üretmeye başlayan firma, İkinci Dünya Savaşı sırasında askeri araçlar üretmeye başladı. 1939 yılındaki Hitler amblerine benzeyen logodan sonra İkinci Dünya Savaşı öncesi de klasik alman işçiliğini betimleyen bir logoya sahipti.

İkinci Dünya Savaşından sonra İngilizlerin Volkswagen’i üstlenmesiyle birlikte firmada değişim rüzgarları esmeye başladı. Önce logo, günümüzde kullanılan logoya benzer bir hal aldı. Ardından da Posrche’nin yaptığı tasarımı elden geçirip ünlü tosbağa olarak anılan Beetle ortaya çıktı. 

Firma, 2000 yılında içini mavi doldurup metal efekti vererek günümüzde kullanılan logosuna kavuşmuş oldu.

{pagebreak::13}

Mastercard

Kredi kartlarının içerisindeki teknolojilerden biri olan MasterCard, ilk kurulduğu 1966 yılında bulan bankanın ismi olan Interbank logosuna sahipti. Ancak üç yıl sonra firma ismini değiştirerek Master Charge halini aldı. Aslında günümüzde kullanılan logo stiline benzeyen, iki yuvarlağın iç içe geçmesinden oluşan logonun tek farkı kırmızının yanindaki yuvarlağın mat sarı olmasıydı. Master Charge yazısının altında da The Interbank Card yazısı yer alıyordu.

10 sene sonra, 1979 yılında günümüzdeki isme kavuşarak MasterCard halini aldı. Altındaki Interbank yazısını da kaldıran MasterCard, 1990 yılında iki yuvarlağın kesiştiği noktayı tarayarak son görünümüne kavuşturdu. Bu değişimle beraber yazının fontu da değişip italik hale geldi. 

MasterCard’ın günümüzde kullanılan logosu ise 1996 yılında gerçekleşti. Bugün bile kredi kartlarının üzerinde bu logo yer almakta.

{pagebreak::14}

Firefox

Mozilla’nın bir anda Internet Explorer’ı sallayan internet tarayıcısı Firefox, açık kaynaklı bir program olarak yoluna başladı. Dave Hyatt ve Blake Ross tarafından geliştirilen tarayıcının ilk ismi Phoenix’ti, yani anka kuşu. Bu yüzden de 2002’de tasarlanan logoda anka kuşu yer alıyordu.

Firma 2003 yılında yani bir sene sonra ürününün ismini Firefox’a çevirince logosunu da değiştirmiş oldu. Günümüzde kullanılan Firefox logosu ise ilk tasarlanan logonun sadece renk bazında elden geçirilmiş hali. 

{pagebreak::15}

Pepsi

Belki bir teknoloji firması değil fakat teknolojik ürünleri kullanırken en çok tükettiğimiz içeceklerin başında kuşkusuz kola geliyor. Kola denilince de logosunu dünya tarihinde en çok değiştiren firmalardan biri olan Pepsi’ye yer vermesek ayıp olurdu. Dünyanın en büyük içecek firmalarından biri olan Pepsi, 1890 yılında Caleb Bradham tarafından kuruldu. İlk olarak Brad’s drink olan isim çok kısa sürede değişerek Pepsi-Cola ismini aldı. İlk logo ise 1898 yılında Pepsi-Cola olarak tasarlandı. 1903 yılında ise Caleb, Pepsi-Cola’nın ismini patentledi.

Belirli periyotlarla ismi değişen Pepsi, 1950 yılında açma kapağının üzerinde klasik renkleri olan kırmızı, beyaz ve mavi renklere kavuştu. Sürekli olarka logoyusun değişten Pepsi, 1991, 1998 ve 2003 yılında logo değişiklerine gitti. Sadece rötuş yapılan logo, kısa bir süre önce köklü değişikliğe giderek Pepsi topunun içindeki beyaz çizgiyi değiştirdi.

{pagebreak::16}

LG

LG’nin tarihi biraz daha farklı. 1947 yılında kimyasal kozmetik firması olan Lucky, 1958’de radyo üretiicisi olan Goldstar’ın birleşiminden oluşuyor. Luck Golstar ismi ise 1995 yılında kısaltmaya giderek LG Electronics ismini alıyor. 

LG’nin 1995‘de tasarlanan logosu günümüzde de aynı şekilde kullanılıyor. Logo’da LG’nin açılımına örnek olarak da Life’s Good yani hayat güzeldir yazısı yer alıyor.

{pagebreak::17}

Mercedes-Benz

Gottlieb Daimler tarafından kurulan DMG (Daimler Motor Firması) ve Karl Benz tarafından kurulan Benz & Cie’nin birleşmesiyle kurulan Mercedes Benz, 1926 yılında kavuştuğu logonun içindeki üç başlı yıldızı günümüzde de kullanıyor. 

1902 yılında Mercedes ismini logo olarak kullanan firma, 1909 yılında sadece üç başlı yıldızı logo olarak kullanmaya başlıyor. Bu üç başlı yıldızın anlamı olarak Daimler, her bir ucun Mercedes’in ürettiği araç alanını gösterdiğini söylüyor. Bunlar kara, su ve hava.

Günümüzde kullanılan Mercedes logosu artık lüks, kalite ve konforu temsil ediyor.

{pagebreak::18}

General Electric

Güzel bir geçmişe sahip olan General Electric, 1892 yılında Edison Electric Light Company olarak kuruluyor. Thomas Edison tarafından kurulan firma 1892 yılında ilk logosunu yazı olarak tasarlıyor. 

1900 yılında ovar içerisinde tasarlanan logo, 2004 yılında tasarlanan son logoya göre çok az fark taşıyor. Özellikle 1934 yılında üretilen logodan günümüze kadar olan değişimler sadece küçük rötuşlardan oluşuyor. 

{pagebreak::19}

Nokia

Belki de logo değişimine en çok şaşıracağınız firmalardan biri Nokia. Finlandiya’da kurulan Nokia firmasının Fince’de anlamı karanlık kürklü hayvan demek. Bu yüzden tasarlanan 1865‘deki ilk logoda da bir hayvan imgesi bulunuyor.

1898 yılında tasarlanan diğer logo da oldukça ilginç bir tasarıma sahip. Günümüzde telefon üreticisi olarak bilinse de The Nokia Corporation, yıllar içerisinde televizyon, çorap, araba tekeri ve türevi birçok farklı ürün tasarlayıp satıyor. Günümüzde kullanılan logosu sadece basit bir mavi yazı logodan oluşuyor.

Logonun altında yazan “Connecting People” sloganı ise Nokia’yla bütünleşmiş durumda. Özellikle ürünlerinin açılışında çıkan iki elin birbirine bağlanması da sloganı destekleyen nitelikte.

{pagebreak::20}

Ford

Amerikalı motor ve araba fabrikası olan Ford, 1903 yılında Thomas Edison için çalışan Henry Ford tarafından kuruluyor. Ford firmasından önce iki kez başka firma kuran Henry Ford, ilk kurduğu firmayı iki yıl içeriisnde iflas ettirerek iş hayatına kötü bir başlangıç yapıyor. Ardından kurduğu firma Cadillac’ı ise bırakıp üçüncü firmasını yani Ford & Malcomson Ltd.‘yi kuruyor. 

1903 yılında tasarlanan ve FordMotor Co. olarak geçen logo, 1909 yılında sadece Ford ibaresiyle yer alıyor. 1912 yılında kuşu ve kanatları simgeleyen bir logonun üzerinde Ford yazısının yer aldığı bir logo yapılıyor. Aynı yıl, elips işaret içine Ford yazılı logoyu üreten firma, günümüzde de bunun gelişmiş halibi kullanıyor. 

İlk arabasının üretildiği 1927 yılında elips logo içini mavi renge doldurarak yenileniyor. 2003‘de tasarlanan son logo da aslında 1927‘deki logonun sadece modernize edilmiş hali diyebiliriz.

:: Firmaların logo değişimleri hakkında ne düşünüyorsunuz. Sizce hangi firma iyileştirmiş? Hani firma kötüleştirmiş?