Teknolojiye yön veren insanlar: Yapay zeka çağı
Yapay zeka henüz hayatımıza yeni girmiş olsa da AMD, Nvidia ve OpenAI şu an için bu devrimde ön planda. Özellikle Nvidia sadece yapay zeka işlemcileri sayesinde büyük teknoloji devleri arasına girmeyi başardı. İşte yapay zeka çağına damga vuran ve vurmasını beklediğimiz isimler.
Jen-Hsun Huang (1963-)
Bugün dünyanın en büyük teknoloji firmalarından biri olan Nvidia, 1993 yılında Jen-Hsun Huang ve arkadaşlarının girişimiyle kuruldu. Bugün halen Nvidia başkanı ve CEO’su görevinde olan Huang, AMD’de işlemci mimarı olarak çalışıyordu. Buradaki görevinden ayrılan Tayvan kökenli Huang, şirketi grafik hızlandırıcı birimleri üretmek için kurdu. Kısacası o yıllarda bugün bildiğimiz anlamda grafik kartları henüz piyasaya çıkmamıştı.
Nvidia ise bir süre sonra bu boşluğu gördü ve dünyanın ilk grafik kartı olan NV10 ile 1999 yılında karşımıza çıktı. Aslında 1996 yılında bir Türk girişimi 3dfx Voodoo Graphics grafik kartı ile ilk defa 3 boyutlu grafikleri bilgisayarların algılayabilmesini sağladı.
Buna karşın Nvidia, NV10 ve sonrasında çıkardığı modellerle grafik işlemcisi birimini gün geçtikçe geliştirmeye başladı. ATI ile büyük bir rekabete giren Nvidia, 2006 yılında ise ATI’nin AMD’ye satılması sonrası büyük bir yükselişe geçti. Bu satın alma hem AMD hem de ATI için neredeyse günümüze kadar süren büyük bir krize dönüştü.
Jen-Hsun Huang ise Nvidia’yı bu dönemde grafik kartı piyasasının tek hakimi haline getirdi. Bir ara mobil işlemci piyasasına giren firma, başarılı olsa da yeniden odağını grafik kartlarına çevirdi. Son yıllarda ise ARM’yi satın almaya çalışan firma, mobil işlemci pazarına yeniden göz kırpıyor. Şimdi ise Nvidia, yapay zeka işlemcileri sayesinde dünyanın en büyük şirketleri arasına girmeyi başardı. Özellikle ışın izleme gibi teknolojileri hayatımıza sokan Jen-Hsun Huang, teknolojiye yön veren önemli isimler arasında.
Jim Keller (1958-)
AMD ve Apple’da geliştirdiği işlemcilerle teknolojinin akışını değiştiren Keller, önemli işlemci mimarlardan biri. Jim Keller, Apple’ın A4 ve A5 gibi önemli işlemcilerini geliştirdi. Bu anlamda Keller, firmanın Android rakipleri karşısında önemli performans artışı elde etmesini sağladı.
Ancak Jim Keller’ın en büyük başarısı AMD’nin küllerinden yeniden doğmasını sağlayan etkisiydi. Aslında AMD ve Intel 2000’li yılların ortalarına kadar büyük bir rekabet içindeydi. Bu rekabette AMD, fiyat performans odaklı işlemcilerle ayakta kalıyordu.
İşte Jim Keller 1998-99 yılları arasında AMD 64 mimarisini geliştirdi. Bu adım firmanın 2000’li yılların ortasına kadar yarışta kalmasını sağladı. Ancak yanlış satın alma kararları ile çöküşe geçen AMD’nin imdadına 2012 yılında Jim Keller yetişti. AMD’nin elinde önemli bir koz olan Zen mimarisi Jim Keller ve ekibi tarafından geliştirildi.
Bir dönem Intel’le de çalışan Keller’ın ismi zaman zaman Samsung ile anılmış olsa da kendi girişimleri ile yoluna devam diyor. Bu anlamda Jim Keller özellikle fiyat performans odaklı Zen mimarisi ile teknolojiye yön veren insanlar arasında.
Lisa Su (1969-)
AMD’nin bugün başarısını sağlayan Zen mimarisinin tasarımı Jim Keller’a ait. Buna karşın mimarinin daha da güçlenmesi ve pazarlamasının arkasında ise Lisa Su yer alıyor. Lisa Su, bu anlamda AMD’nin rakibi Intel’in karşısında yeniden ayağa kalkmasını sağlayan isimlerin başında geliyor.
ATI satın alması sonrası dar boğaza giren firma, 2012 yılında yeniden toparlanmaya başladı. Bu tarihte AMD’de göreve başlayan Lisa Su, Zen mimarisinin geliştirilmesinde de baş rollerden birini oynadı. Kendisi de bir işlemci mimarı olan Su, PS4 ve Xbox One konsollarında AMD Zen işlemci kullanılmasını da sağladı. Intel ile yeniden rekabeti başlatan Lisa Su, Keller sonrası da Zen mimarisinin geliştirilmesinde de önemli bir pay sahibi.
Bugün AMD, konsol piyasasında önemli bir üstünlüğe sahip. Intel halen, dizüstü ve masaüstü bilgisayarda sektörde lider konumda. AMD buna karşın yıllar sonra bu pazarda da önemli kazanımlar elde etti. AMD’nin bu başarısı hem işlemci teknolojisinin rekabetle birlikte gelişmesini hem de ucuzlamasını sağladı. Bu anlamda Lisa Su, teknolojiye yön veren önemli insanlar arasında.
Sam Altman (1985-)
Yapay zeka teknolojisi ile son iki yıla damgasını vuran isimlerden en önemlisi ise Sam Altman. Bildiğiniz gibi yapay zekanın geçici bir moda olduğu iddia ediliyor. Ancak Microsoft, Google, Apple, Amazon gibi teknoloji devleri çoktan yapay zeka projelerini hayata geçirmeye başladı.
OpenAI içinde Elon Musk’ın da olduğu yapay zeka yatırımcılarının kurduğu, kâr amacı gütmeyen bir araştırma projesiydi. Ancak, ChatGPT yapay zeka dilinin bir anda üst düzey başarı kazanması tüm şirketin yapısını değiştirdi. İşte Sam Altman burada bu küçük projenin bir anda büyümesinden ve başarı kazanmasından sorumlu önemli bir isim.
Aslında Altman, Airbnb ve Dropbox gibi şirketleri de içinde barındıran Y Combinator şirketinin de ortakları arasındaydı. Sam Altman, 2014 yılından 2019 yılına kadar şirketin başkanı olarak görev yaptı.
Altman’ın OpenAI macerası ise 2020 yılında başladı. Bu anlamda Aktman, kâr amacı gütmeyen OpenAI’nin ticari bir yapıya kavuşmasını sağlayan isimler arasında. Sam Altman 2023 yılının sonlarına doğru OpenAI yönetim kurulu tarafından başkanlık görevinden alındı. Ancak bir süre sonra çalışanlar bu karara büyük tepki gösterdi. Microsoft’un Sam Altman dahil önemli isimleri transfer çabası sonrası, Altman görevine geri döndü.
Altman, yapay zeka işlemcisi için 5 ila 7 trilyon dolar arasında büyük bir fon toplamaya çalışıyor. Yapay zeka atılımında büyük payı olan Sam Altman, bu anlamda teknolojiye yön veren önemli insanlar arasında.