Viral vektör aşıları: AstraZeneca, Sputnik V ve Johnson & Johnson
Viral vektör aşıları için, geleneksel inaktif aşıların biraz daha geliştirilmiş hali diyebiliriz. Bu aşı türünde virüsün genetik kodunun bir kısmı başka bir virüs üzerinde taşınıyor ve vücudun bu hastalığı tanıması sağlanıyor.
Mutasyonlu virüs için Oxford Üniversitesi açıklaması
Oxford Üniversitesi, Güney Afrika’da ortaya çıkan ve İngiltere’deki yeni virüsten daha tehlikeli olduğunu aktardığı mutasyona uğramış koronavirüs için uyardı. Güney Afrika'daki virüs:Ancak viral vektör aşılarının en büyük sıkıntısı, bağışıklık sisteminin taşıyıcı virüse saldırıp ona göre savunma geliştirebilmesi. Bu ender görülen durum, aşının başarı oranını da etkiliyor.
En ucuz koronavirüs aşısı: AstraZeneca
Özellikle AstraZeneca aşısı, hem en ucuz hem de normal bir buzdolabında bile bozulmadan uzun süre kalabilen bir yapıya sahip. Aşı maliyetlerini azaltmak isteyen ülkelerin ilk tercihi genelde AstraZeneca oldu.
Aşının tek dozunun yüzde 90, iki tam doz uygulamada ise yüzde 62 ile yüzde 90 arasında koruma sağlaması ise kafa karışıklığına neden oldu.
Şu an için Oxford aşısı için yarım dozluk iki ayrı doz uygulaması yapılıyor. Ancak aşının ucuz olmasına karşın, faz 3 denemelerinde ortaya çıkan bu durum, güveni de biraz sarsmış görünüyor. Ancak iki dozda yaşanan bu farkın özellikle aşının doz uygulamasında yaşanan farklılıklardan ileri geldiği düşünülüyor. Yine AstraZeneca aşısı da 28 gün arayla uygulanıyor.
Buna karşın hem ABD Federal İlaç Dairesi (FDA) hem de DSÖ, koruma için yüzde elli korumanın yeterli olacağını açıkladı. Koronavirüs aşısı doz başına 3 dolar fiyata sahip. Yani iki dozda toplam 6 dolar gibi bir maliyetiyle en ucuz koronavirüs aşısı konumunda.
Tartışmalı koronavirüs aşısı: Sputnik V
Koronavirüs salgını sonrası, aşı çalışmalarına başlayan gelişmiş ülkeler arasında Rusya, ilk başarılı aşıyı geliştiren ülke olarak ön plana çıktı. Ancak hem Çin aşıları hem de Rusya aşısı Sputnik V, batı medyası tarafından güvenilmez bulundu.
Twitter’dan Sputnik V aşısının hesabına kısıtlama!
Twitter, Rusya'nın geliştirdiği Sputnik V aşısının resmi Twitter hesabını kısıtlama hamlesiyle karşımıza çıkıyor. Twitter Sputnik V hakkında aldığı karar ile dikkat çekiyor. İşte detaylar:Koronavirüs aşıları arasında, üçüncü faz ön sonuçlarını ilk yayınlayan aşı olan Sputnik V, yüzde 93 gibi bir başarı oranına sahip. Uzun zamandır güvenilmeyen aşı, vektör aşılar arasında AstraZeneca ile birlikte düşük maliyeti ve kolay saklanabilmesi açısından öne çıkıyor.
Oxford/AstraZeneca aşısı özellikle başarı yüzdesiyle kafaları karıştırmıştı. New York Times Muhabiri Andrew Kramer’in Sputnik V aşısı yaptırması, Flipinler, Bolivya, Sırbistan gibi ülkelerin Sputnik V tercihi yapması ise aşıya olan güveni artıracak gibi görünüyor.
Yine Hindistan’da 100 milyon doz Sputnik V aşısı sipariş etmiş durumda. Sputnik V koronavirüs aşısı ise 10 dolar tek doz fiyatına sahip. Sputnik V ‘nin iki dozu için de 21 gün ile 28 gün arasında bir süre içinde yapılması tavsiye ediliyor.
Özellikle Rus bilim insanlarının, aşının 2 yıl koruyacağı gibi bir açıklama yapmış olması da, Sputnik V aşısını ilginç kılıyor. Rus aşısı, diğer vektörel geleneksel aşıların aksine iki doz için farklı vektörler kullanıyor. Rus bilim insanları, aynı vektörleri iki dozda kullanımının başarı oranını azalttığı görüşünde.
Johnson & Johnson aşısı tek dozla gelebilir
Johnson & Johnson aşısı ise henüz faz 3 çalışmalarına yeni başlamış bir aşı. Ancak yeni ortaya çıkan bilgilere bakılırsa, ABD firmasının geliştirdiği viral vektör aşısı, şu an için tek dozda yüksek bağışıklık sağlıyor gibi görünüyor.
Tek dozla Koronavirüsü bitiren aşı
Tek dozla Koronavirüse karşı etkili aşı, deneme süreçlerinde başarıyla ilerliyor. Johnson & Johnson aşısı, onay sürecinden geçtiğinde, AB ve ABD tarafından alınacak. İşte detaylar...ABD, Avrupa ve Kanada tarafından ön siparişi yapılan aşı eğer başarılı olursa koronavirüs aşılanması için de kritik bir öneme sahip olacağa benziyor.
Aşının henüz faz 3 çalışmaları yeni başlasa da, gelecek ay bu çalışmaların son bulması ve başarı oranının açıklanması bekleniyor. Şu an için bu çalışmalar yapılmadığı için aşının tek dozda ne kadar bağışıklık yaptığı bilinmiyor.
Kısaca aşı vurulması gerekiyor ama ileriki dönemde ne gibi bir yan etkisi olacağı belirsiz.